Türkiye’ de ücretli çalışanların yaklaşık yüzde 50’si asgari ücret civarında maaş alıyor

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, Asgari ücretin 2 bin 825 TL olduğunu açıkladı.

“1 Ocak 2021 tarihinden itibaren geçerli olacak asgari ücret, brüt 3.577 Lira 50 Kuruş, net 2.825 Lira 90 Kuruş olarak belirlenmiştir. Böylece, geçen yıla göre net asgari ücret 500 TL artmış, % 21,56 oranında yükselmiş oldu.” dedi. “Asgari ücret geçen yıla göre 500 lira artmıştır, yüzde 21,56 oranında yükselmiştir.”

DİSK, yeni asgari ücret rakamına tepki gösterdi; ”Asgari ücret bir kez daha enflasyon karşısında gerileyen, işçinin ailesi ile birlikte geçinmesi açısından son derece yetersiz bir ücret olarak açıklanmıştır.” ifadesini kullandı.

Asgari Ücret nedir?

Asgari Ücret yasal bakımdan işçilere ödenebilecek en düşük seviyedir; işçilerin belirlenen sınırın altında emeğini satamayacaklarını belirtir. Asgari ücretle gelişmemiş ülkelerde düşük ücretli emek kitlesinin korunması amaçlanmıştır.Asgari ücret belirlenen sınır tanımı içinde bir insanın temel ihtiyaçları arasında olan beslenme, barınma, giyim, ısınma, ulaşım gibi ihtiyaçlar gelir ve bu harcamalarının karşılamasına yetecek düzeyde bir işçiye verilebilecek en düşük maaşı temsil eder.

Asgari ücret tespitinde bir işçiye daha düşük bir ücret ödenemez. İşçiyle yapılan iş sözleşmesi ya da toplu iş sözleşmelerinde bu ifadenin aksine bir hüküm eklenemez.

Bazı ekonomistler, bölgeel gelişmişlik farkları da dikkate alınarak, aslında tüm ülke genelinde bir asgari ücret belirlemek yerine bölgesel olarak farklılaştırılmış bir asgari ücretin daha olumlu olabileceğini de tartışılıyor.

Türkiye Avrupa ülkeleri içinde asgari ücreti en düşük ülkeler arasında:

2010’da Avrupa’da Türkiye’den düşük asgari ücrete sahip 12 ülke varken, 2020’de bu sayı 3’e düştü. Türkiye’den daha düşük asgari ücrete sahip ülkeler Sırbistan, Bulgaristan ve Arnavutluk’tur. Ancak 2020 Kasım ve Aralık ayındaki güncel döviz kur dikkate alındığında Türkiye’deki asgari ücretin Arnavutluk hariç Avrupa’daki en düşük asgari ücret oldu.

Asgari ücret civarında çalışan 10 milyon işçi var:

Türkiye’ de asgari ücretin yüzde 20 fazlası ve altında ücret alan işçilerin sayısı yaklaşık 10 milyon. Bu oran, bütün ücretli çalışanların yüzde 50’si civarında Tüm ücretli çalışanların yüzde 64’ü ise (12,5 milyon işçi) asgari ücretin altı ile asgari ücretin bir buçuk katı arasında bir ücret elde ediyor.

Asgari ücretin altında çalışan 3.3 milyon işçi var:

3,3 milyon işçi (bütün ücretli çalışanların yüzde 17’si) asgari ücretin altında bir ücretle çalışıyor. Asgari ücretin yarısından daha az ücretle çalışan işçi sayısı 1 milyona yakın. Asgari ücret ve altında bir ücretle yaşamını sürdürmek zorunda olan işçilerin sayısı 7,5 milyon (bütün ücretli çalışanların yüzde 38,3’ü) civarında.

Bu nedenle aslında asgari ücreti salt eleştirmek yerine ülkenin bozulan ücret yapısını değerlendirmek gerekir.