Son dört yıl boyunca düzenli olarak yüksek derecede kirli hava soluyan iller arasında Iğdır, Düzce, Manisa, Bursa, Kahramanmaraş, ve Afyon’da hava kirliliği sorunu kronik bir hal aldı.

Temiz Hava Hakkı Platformu, ‘Kara Rapor 2020: Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri’ çalışmasını yayınladı. Rapor, Türkiye’nin dört yıllık hava kirliliği ve  bu kirlilikten kaynaklanan önlenebilir can kayıpları verilerine odaklanıyor.

Rapora göre 2019 yılında, Türkiye’de hava kirliliği (PM₁₀) yeterli veri olan 51 ilin %98’ inde Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün sınır değerlerinin üzerinde gerçekleşti.

Son dört yıl boyunca düzenli olarak yüksek derecede kirli hava soluyan Iğdır, Düzce, Manisa, Bursa, Kahramanmaraş, ve Afyon’da hava kirliliği sorununun çözülemeyen kronik bir sorun haline geldiği gözlemleniyor.

Türkiye’de hava kirliliği Dünya Sağlık Örgütü kılavuz değerine indirilseydi; 2019 yılında tüm ölümlerin %7,9’u (31.476 ölüm) ve 2018 yılındaki tüm ölümlerin %12.13’ü (45.398 ölüm) önlenebilirdi.

2017 yılından beri her yıl hava kirliliği trafik kazalarının 6 katından fazla ölüme sebep oluyor. İstanbul, 2017 yılından beri hava kirliliğine bağlı ölüm sayısının en yüksek olduğu il.

Kara Rapor 2020’nin sunduğu çarpıcı bilgiler arasında;

Amasya, Bursa, Iğdır, Manisa’da yaşayanların son 4 yıldır düzenli olarak yılın en az %68’inde mevzuatta belirtilen günlük sınır değerin üzerinde kirli hava soluyor.

2019 yılında sadece 55 ilde ölçülen kükürtdioksit (SO2) seviyesi, Soma Soma Kömürlü Termik Santrali’nin de içinde bulunduğu Manisa ilinde en yüksektir.

Ardahan, Tunceli, Rize, Artvin, Bitlis 3 yıl üst üste hava kirliliği en düşük iller arasında olsalar da, hava kirliliği seviyeleri nadiren Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği kılavuz değerlerin üzerindedir.

2020 yılının ilk yarısında hava kalitesinde iyileşme olmuştur. Kahramanmaraş, Kütahya ve Zonguldak illerinde Ocak ayında kapatılan kömürlü termik santrallerin ve Mart ayında COVID-19 salgını ile ilgili alınan tedbirler nedeniyle azalan trafik sonucu 5 büyükşehirde hava kalitesi iyileşmiştir. Fakat santrallerin tekrar açılması ve kaldırılan seyahat yasakları sonucunda artan hareketlilik nedeniyle Haziran 2020’de hava kirliliği tekrar artmaya başlamıştır.

Türkiye’de hava kirliliği Dünya Sağlık Örgütü kılavuz değerine indirilseydi; 2019 yılında tüm ölümlerin %7,9’u (31.476 ölüm) ve 2018 yılındaki tüm ölümlerin %12.13’ü (45.398 ölüm) önlenebilirdi.

İstanbul, 2017 yılından beri hava kirliliğine bağlı ölüm sayısının en fazla olduğu ildir.

2019 yılında hava kirliliğine atfedilen ölüm sayısının en fazla olduğu üç il sırasıyla İstanbul, İzmir ve Manisa olmuştur.

Önceki yıllarda olduğu gibi 2019 yılında da tüm ölümler içinde hava kirliliği nedeniyle yaşanan ölüm yüzdesinin en fazla olduğu il %33,5 ile Iğdır olmuştur.

2017 – 2019 yılları arasında hava kirliliği nedeniyle trafik kazalarının neredeyse 6-7 katı kadar ölüm yaşanmıştır.