Türkiye, Azerbeycan ve Gürcistan’ın ortak girişimiyle hayata geçirilen Bakü-Tiflis-Kars demiryolu hattına talep her geçen gün artıyor. Demiryolu Kazakistan’tan başlıyor, Çin ile Türkiye arasındaki yaklaşık 9 bin 400 kilometrelik mesafeyi ortalama 11 günde tamamlıyor.
Demir İpek Yolu olarak adlandırılan proje “Orta Koridor” üzerinden, Çin-Türkiye arasında olduğu kadar Çin ile Avrupa arasında da transit taşımacılığında önemli bir rol oynuyor. Türkiye yeni yatırımlarla bu hatta avantajını arttırırken Demir İpek Yolu’ nun başlangıç noktalarında olan Çin-Kazakistan arasında da demiryolu geçişlerinin iyileştirmelerini dikkatle izliyor. Örneğin Dostyk-Alashankou sınır geçişi, artık öncelikli olarak dökme yükler ve gabari dışı taşımalarda kullanılacak. Daha güneyde yer alan ve Altynkol-Khorgos da önemli.
Fakat aynı şekilde Çin’in Avrupa demiryolu uzantısına ilişkin bir diğer hat olan Rusya bağlantılı kuzey hat geçişleri de hızla yükseliyor. (Bunda pandemi nedeniyle tedarik zinciri kesintileri, denizaşırı ulaşım kısıtlamaları etkili oldu)
Wuhan, Fortune Global 500 Firmalarından 200 tanesini barındırıyor
Çin için Avrupa’ ya ulaşan demiryolu hattının önemini bir örnekle anlatalım:
Örneğin Çin’in Wuhan kentinde Fortune Global 500 Firmalarından 200 tanesi bulunuyor. Burası aynı zamanda Çin’in önemli bir tüketici bölgesi. İşte Wuhan ‘dan çıkan bir yük treni 15 günlük bir yolculuktan sonra, Avrupa’ ya ulaşıyor.
Wuhan, COVID-19 pandeminin ilk ortaya çıkış yeri kabul ediliyor. Seyahat kısıtlamalarından ticari olarak da en büyük etkilenen şehirden biri.
İşte Wuhan’ dan Avrupa’ya demiryolu taşımacılığı, denizyoluna göre 1 ay daha kısa ve maliyeti de beşte biri.
Yeni hattın Wuhan ve civarındaki bölgelerin ihraç ürünlerinin rekabet gücünü artıracağı ve Çinʹin bölgesel kalkınma planlarına önemli bir gelişme sağlayacağı söyleniyor.
Çin ile Avrupa arasında demiryoluyla konteyner taşımacılığı artıyor.
Eylül 2020’de, Rusya Demiryolları altyapısında Çin ile Avrupa arasında konteyner taşımacılığı geçen yılın aynı dönemine göre 1,7 kat artarak 50.800 TEU’ya ulaştı. Yüklenen konteyner sayısı 1.8 kat artarak 48.200 TEU’ya ulaştı.
Ocak-Eylül 2020 arasında da Çin ile Avrupa arasındaki konteyner trafiği 387.900 TEU (geçen yılın aynı dönemine göre 1.6 kat daha fazla) olarak gerçekleşti ve bunun 374.800 TEU’su yüklendi (1.8 kat büyüme).
Böylelikle, bu yılın ilk 9 ayındaki trafik hacimleri, 2019 yılı için göstergeleri 40.000 TEU’dan fazla aştı.
Kuzey hattında lojistik ve aktarım terminalleri iyileştiriliyor
Çin’in Avrupa demiryolu uzanısına ilişkin bir diğer hat olan Rusya bağlantılı kuzey geçişlerinde, örneğin, Ocak-Eylül 2020’de Moğolistan üzerinden Çin ve Avrupa arasındaki taşımacılık% 25 artarak 15.000 TEU’nun üzerine çıktı. Konterner taşımacılığı artarken bölgede lojistik üslerde iyileştirme çalışmaları da devam ediyor.
Örneğin Belarus (Beyaz Rusya) Brest-Severny intermodal terminalinin modernizasyonunu tamamlandı. Beyaz Rusya ayrıca Polonya sınır geçişleri Bruzgi / Kuznica Bialostocka’ya konteyner trenleri için ekstra bir erişim noktası sağladı.
(Lojistik terminal iyileştirmelerde şu yatırımlarda arasında yer aldı: Ray döşeme, taşıma ve depolama kapasitelerinin artırılması, dört modern portal vincin kurulumu ve 45 tonluk yükleme kapasiteli iki erişim istifleyicisinin satın alınmasıyla ilgiliydi.)
Yeni yatırımlarla 2020’ de Belarus demiryollarının kargo hacminin yarısından fazlası Avrupa ile Çin transitinde yer aldı. Ülkenin demiryolu şirketi, bu yılın ilk dokuz ayında 700.000 TEU’dan fazla kargo taşıdı. Bunlardan 380.000’den fazla TEU, Çin-Avrupa-Çin rotasında işletildi. Trafik hacmi genel olarak yüzde otuz artarken, AB-Çin bağlantısındaki hacim geçen yılın aynı dönemine göre 1,6 kat arttı.
Demir İpek Yolu taşımacılığının önemi artacak
Çin’in Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu Zhengzhou, Çin ile Avrupa’yı birbirine bağlayan demiryollarında verimliliği artırmak için yeni yatırımlar ve terminaller inşa edileceğini söyledi. Örneğin Chongqing, Chengdu, Xi’an ve Urumqi’deki terminaller iyileştirilecek. Bunlar özellikle Doğu Asya ile Avrupa arasındaki yük taşımacılığında kullanılan lojistik merkezleri olarak kullanılacak.
Görülen o ki Demir İpek Yolu’ nda konteyner taşımacılığında transit hacimlerin büyüyor. Bu nedenle lojistik terminallerde rekabetçi fiyatlandırma koşullarının oluşturulması, istifleme-depo kapsamının genişletilmesi ve hizmet kalitesinin daha da iyileştirilmesi gerektirecek.