Türkiye’de ve dünyada, salgının etkisinin artış eğilimi gösterdiğini söyleyen Türk Yoğun Bakım Derneği Başkanı Prof. Dr. İsmail Cinel, acilen şok tedbirler alınması gerektiğini vurguladı.
Yeni normal anlaşılamadı, şok tedbirler dizisi lazım
Covid-19 salgınından korunmada aşı ve tedavi için etkili bir spesifik ajanın hala bulunamadığına işaret eden Prof. Dr. Cinel, sepsis farkındalığıyla, salgına karşı önlemleri birlikte değerlendirme ihtiyacı içinde olduklarını dile getirdi.
Türkiye’de “yeni normal” olarak adlandırılan, salgından bireysel ve toplumsal olarak korunmak için gerekli kuralların uygulanmaması nedeniyle yeni bir pik döneminin yaşandığını vurgulayan Prof. Dr. Cinel, Mart-Mayıs döneminde yapılan kısıtlamalara toplumun destek verdiğini, bulaşın zirve yaptıktan sonra düştüğünü ancak kısıtlamaların gevşetildiği ortamda bireylerin uyumunun azaldığını belirterek şunları söyledi:
“Her gün iyileşenden daha fazla yeni hasta sayısı geliyor. Bu iyi bir şey değil. Peki ne oldu? O kısıtlılıklar sonrası çok başarılıyız dedik, biraz fazla söyledik, vatandaşımızın kültür düzeyi belli, eğitim düzeyi de belli, farkındalığı yeterince başaramadık. Algı; ’yendik, bitiyor’ gibi oldu. Sonra kısıtlılıklar gevşedi. Yeni normal anlaşılamadı. İnanılmaz düğünler, toplu merasimler yaşandı. Anadolu’ya da yaz tatili nedeniyle insanlar gidince bulaş arttı.
‘Covid-19 mücadelesinde algı, ’yendik-bitiyor’ gibi oldu; kısıtlılıklar gevşedi. Yeni normal anlaşılamadı!’
Vatandaşların korkmalarını istiyorum. Çünkü, maske taksa dahi sosyal mesafeye dikkat etmediği için sosyal yaşamını eskisi gibi sürdürmeye devam ettiği için kapıyoruz bu hastalığı. Şu an korku dönemini yaşaması gerekiyor vatandaşların. Türkiye genelinde yoğun bakım doluluk oranı yüzde 65 civarında olsa da bazı illerde doluluklar çok daha fazla. Şok tedbirler dizisi lazım. İki hafta-üç hafta sokağa çıkma yasağı gibi. Böyle şok tedbirlerle tekrar bu yukarı gitmeyi bir yerden sonra aşağıya döndürmemiz lazım. Anında dönmez, zaten bir hafta, 10 gün sonra etkileri görülür.”
Prof. Dr. İsmail Cinel, Covid-19’a bağlı ölümlerin sepsis tanımı içinde olduğuna işaret ederek, salgının etkisinin kırılmasının bu nedenle kritik olduğunu; toplumu sepsis konusunda bilgilendirmeye önem verdiklerini anlattı.
Koronavirüs, programlanabilir hücre ölümünü tetikliyor
Covid-19 enfeksiyonuna yol açan SARS-Cov2 virüsünün, immün hücreleri etkilediği için, vücudun normalde vereceği yanıtları veremediğini ve bu hücrelerin programlanabilir hücre ölümüne gittiğini anlatan Prof. Dr. İsmail Cinel, “Normalde sapasağlam olacağınız yerde bağışıklık sisteminiz yerle bir olduğu anda, normal mikroplar dünyanın en güçlü mikrobu haline geliyor” diye konuştu.
Koronavirüsün immün hücrelerde programlanabilir hücre ölümünü (apoptosis) tetiklediğine de vurgu yapan Prof. Dr. İsmail Cinel, “Koronavirüs, immün hücreyi programlıyor, 5 gün sonra, bir hafta sonra öleceksin diyor. O da ’emredersin’ diyor ve ölüyor. İmmünite hücreleri olmadığı için ardından sepsis gerçekleşiyor. Bu mikroplara karşı, bakteriye karşı antibiyotiklerimiz var, kullanıyoruz. Mantara karşı ilaçlarımız var. Şu anda SARS-CoV2’ye karşı spesifik antiviral ajanımız yok. Aşı yok. Aşı dünyanın en iyi şeyidir. Bu şartlarda biz bunlar bulunana kadar kendimizi korumak zorundayız, toplumu korumak zorundayız” dedi.