Ülkemizde unutulan çok konu, çok sorun var. Devletimiz ve maalesef ilgililer, bunlar üzerinde fazla durmuyor; değer bilme, kadir kıymet bilme, kadirşinaslık, vefa gibi değerlerimiz de sadece sözde kalıyor. Ancak, bunları kendine dert edinen, topluma karşı sorumluluğunun bilincinde olan kişiler var. Bu kişilerden biri de araştırmacı arkadaşımız Erkan Akbalık. Manisa tarihini bilen, yerli ve yabancı kaynaklara girip inceleyen ve çok büyük bir arşive sahip bulunan Erkan Bey, unuttuğumuz bir konuyu gündeme taşıdı. Bu konu, 8 Eylül 1922’de Manisa’nın kurtuluşunda şehit olan askerlerimizin, 100. yılda adlarının yaşatılmasıydı. 16 Aralık 2021 tarihinden bu yana tek başına uğraştı, konuya ilişkin yazılar yazdı, ilgili mercilere dilekçeler verdi, sunum yaptı, 100. yıla yetişmese de(!), sonunda Şehzadeler Belediye Meclisinden 3 Şubat 2023 tarihinde karar çıkardı. 101. yılda, şehitlerimizin adları Şehitler Mahallesinde, herhangi bir tören yapılmadan dört sokağa verildi!!!
Erkan Beyi kutlarken; eleştirim, tören yapmayan ilgililere. En küçük olayı bile siyaseten kullanan, törenler yapan, basın ve sosyal medyada yayan ilgililerin, bu konuda daha fazla duyarlı olmalarını beklemek hakkımız diye düşünüyor ve onları geç de olsa bir tören yapmaya davet ediyoruz.
* * *
8 Eylül 2023 günü, Manisa’mızın kurtuluşunun 101. yılını kutladık.
Manisa, 1313 yılında Regaip Kandili’ne isabet eden 25-26 Ekim gecesi Saruhan Bey komutasındaki askerler tarafından fethedilerek Saruhanoğulları Beyliği’nin merkezi olmuş, Osmanlı İmparatorluğunda şehzadelerin sancak beyi olarak tayin edildiği, kadim bir Türk kenti.
Bu kent, ne yazık ki 25 Mayıs 1919’da tarihinin en kötü gününü yaşayarak Yunan birlikleri tarafından işgal edilmiş; verilen Milli Mücadele sonunda 8 Eylül 1922 tarihinde kurtarılmıştır.
30 Ağustos 1922 günü Başkomutanlık Meydan Savaşını kaybeden işgalci Yunan askerleri, İzmir’e doğru kaçarken, Lord Kinross’un ‘Atatürk’ isimli kitabında, ‘Kutsal Şehir’ olarak bahsettiği Manisa’ya büyük zararlar vermiş, 5 Eylül’den itibaren kenti yakmış, yangın üç gün üç gece sürmüş, halka da zulüm ve vahşetin üç şekli olan cinayet, işkence ve tecavüzde bulunmuşlardır.
Mürsel Paşa idaresindeki Türk birliklerinin öncü kuvveti, 14. Süvari Alayı’nın genç subaylarından Mülazım-ı Evvel (Üsteğmen) Seyfettin Çalbatur komutasında Manisa’ya girerken, direniş gösteren Yunanlılar, Bimarhane (Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi) civarında kurdukları pusuda, Aksaraylı Onbaşı Zülfikar, Beypazarlı Onbaşı Hasan, Bursalı Er İsmail ve Yusuf oğlu İbrahim’i şehit etmişler; şehitlerimiz, İzmir’in 9 Eylül’de kurtarılmasından sonra vuruldukları mahalde defnedilmişler, buraya da ‘Şehitler Mahallesi’ adı verilmiştir.
Kurtuluştan sonra ilk yıllarda anılan, üçünün ismi Şehitler Mahallesindeki sokaklara verilen şehitlerimiz, sokakların isimlerinin nedense kaldırılarak numaralandırılması sonrasında(!), zamanla unutulmuş ve anılmaz olmuşlardır. Erkan Akbalık, bu olayı kendine dert edinmiş, kaleme aldığı “8 Eylül 1922 Manisa ve Üç Şehit”(1), “Manisa’ya Bir Sevinçli Haber: Vefa Sınavında İkinci Aşama”(2), ”Kurtuluş Savaşı (1919-1922) Manisa Şehitleri İsim Listesi ve Vefalı Bir Manisalı Zahide Hanım”(3) ve “8 Eylül 1922 Şehitlerimize Yönelik Talebimizde Mutlu Son”(4) başlıklı yazılarında konuyu işlemiş; ironi kokan, “8 Eylül 2023 En Anlamlı Kutlama/Anma ve Teşekkür”(5) başlıklı yazısında da noktasını koymuştur…
Beklentimiz, şehitlerimizin isminin yapılacak törenle sokaklara verilmesiydi. Ancak bu gerçekleşmemiş, Şehzadeler Belediyesinin görevlendirdiği iki işçi, Erkan Akbalık’ın nezaretinde şehit isimlerini taşıyan tabelaları, 8 Eylül 2023 tarihinde duvarlara çakmıştır!!!
Milletimizin her bir değerine sahip çıkma ve yaşatma; gelecek kuşaklara da vatanımızı kurtaranlara vefa borcunu anlatma, böyle geçiştirilmemeli. İstemimiz, yapılacak törende şehitlerimiz Aksaraylı Onbaşı Zülfikar, Beypazarlı Onbaşı Hasan, Bursalı Er İsmail ve Yusuf oğlu İbrahim’in anılması; 1960’lara kadar memleketlerinden gelerek 8 Eylül törenlerine iştirak eden, sonrasında kendileri ile iletişim kurulamayan şehit ailelerimizden ulaşılabilenlerin davet edilerek (Erkan Bey’in yazılarından sonra, Beypazarlı Şehit Onbaşı Hasan’ın ailesinin, kendisi ile irtibata geçtiğini öğrendik.) Manisa’da ağırlanması, o bölgeye olayı anlatan, şehitlerimizin isimlerinin bulunduğu bir anıt dikilmesi ve Erkan Akbalık’a teşekkür edilmesidir. Bu konuda, Manisa Valiliğini ve Şehzadeler Belediyesini göreve çağırıyoruz.
Asla aklımızdan çıkarmamamız gereken: Bugün yaşadığımız güzellik, huzur ve mutluluğun onlar sayesinde gerçekleştiği ve onların yokluk içinde büyük bir kahramanlık destanı yazarak, vatanı bizlere emanet ettikleridir…
Unutmayalım, bugün Gazi Mustafa Kemal ve arkadaşları ile gençliklerini hiçe sayıp cepheye koşan, şehit ve gazi olanlar sayesinde özgür olarak bağımsız bir Ülkede yaşıyoruz. Yine unutmayalım; 1877-1878 Osmanlı Rus Harbi (93 Harbi) ve 1912-1913 Balkan Savaşları sonrasında terk etmek zorunda kaldığımız, Balkanlardaki Türk yurdu dediğimiz birçok şehirde izimiz kalmadı. Selanik’te, Atatürk Evi’nden başka gösterebileceğimiz bir eserimiz yok. Hepsini yıktılar, yok ettiler. Milli Mücadele sonunda Manisa, Aydın, İzmir ve diğer kentlerimiz kurtarılmasaydı, bugün bu yerler de Selanik gibi olmayacak mıydı? Şüphesiz olacaktı.
Sözün özü: Şeyh Edebali’ye atfedilen, Mustafa Kemal Atatürk’ün de değiştirerek sık sık kullandığı, “Geçmişini bilmeyen, geleceğini bilemez.” sözünü aklımızdan çıkarmayalım. Tarihimizi sorgulayıcı bir akılla iyi bilmek ve onu yaratan değerlerimizi, yarınımızın kurucusu olan kuşaklara, yurtseverlik duygusuyla doğru biçimde aktarmak, geleceğimizi güvenle tesis etmenin en emin yoludur.
———-+———-
(1) https://www.tarihistan.org/yazarlar/erkan-akbalik/8-eylul-1922-manisa-ve-uc-sehit/9457/
(2) https://www.tarihistan.org/yazarlar/erkan-akbalik/manisa-ya-bir-sevincli-haber-vefa-sinavinda-ikinci-asama/10167/
(3) https://www.tarihistan.org/yazarlar/erkan-akbalik/kurtulus-savasi-1919-1922-manisa-sehitleri-isim-listesi-ve-vefali-bir-manisali-zahide-hanim/10186/
(4) https://www.tarihistan.org/yazarlar/erkan-akbalik/8-eylul-1922-sehitlerimize-yonelik-talebimizde-mutlu-son/10606/
(5) https://www.tarihistan.org/yazarlar/erkan-akbalik/8-eylul-2023-en-anlamli-kutlama-anma-ve-tesekkur/10827/
Güzel Sözler :
Tarih, kainatın vicdanıdır. Ömer Hayyam
Tarih, insanlığın öğretmenidir. Cicero
Tembeller tarih yapamaz; tarihe boyun eğerler. Pyotr Kropotkin
Tarih, muazzam bir erken uyarma sistemidir. Norman Cousins
