Algoritma uzmanı Ahmet Ömer Soğukoğlu, ülkemizdeki konut üretim ve finansmanına ilişkin sorunları ‘Algoritmik’ bir çözümle ele aldı. Konuyla ilgili olarak görüşlerini açıklayan Soğukoğlu öncelikle sorunun teşhis aşamasında dikkat çekici değerlendirmelerini paylaştı.
Ömer Soğukoğlu ülkemizde enflasyon şartlarında konut üretimi yapan müteahhitlerin üretmiş olduğu evleri %100 kredilendirme yapma şansı olmadığını söyledi. Algoritma uzmanı Soğukoğlu şu ifadelere yer verdi:
‘’Hükümet içerisinde bulunan ekonomi kurmayları bunu bildikleri için %69 ila %99 bandında kamu bankaları üzerinden kredi şansı vererek halka destek veriyormuş havası yaratmaya çalışmaktadır. Nasıl ki gıdada zamların suçlusu marketler ve çıkarcı esnaflar olarak gösterilmeye çalışıldıysa şimdide konutta rant sağlamaya çalışan mütahitler vergi kaçırmak için daire fiyatına değil de %25 -30 una kredi çektirmek istiyorlar diye söylemler ile müteahhitler zan altında bırakılmaktadır.
Basit bir örnekle anlatmak gerekirse Bayındırlık bakanlığı yaklaşık inşaat maliyetleri ile konuyu izah edeyim.
Orta ölçekli bir inşaat 14 ila 26 ay arasında üretilmektedir.
01.01.2021 tarihinde başlayan 4000 Metre kare bir inşaatımız olsa ve bu gün tamamlamış olsak.2021 %50 2022 de de kalan %50 yi bitirmiş olsak. Ve 2023 de satmaya başlasak.
2021 2 sınıf tavan inşaat yaklaşık maliyet 1030*2000= 2060000 TL
2022 2 sınıf tavan inşaat yaklaşık maliyet 2100*2000= 4200000 TL
Toplamda 6260000 resmi faturalı maliyet çıkacaktır.
Peki 2023 yılı maliyetleri ile aynı binanın maliyeti nedir.
2023 2 sınıf tavan inşaat yaklaşık maliyet 4200*4000= 16800000 TL buna %20 de kar ekler isek
16800000*1.2=20160000 satış fiyatı
Bu durumda elde ettiğimiz satış fiyatından resmi faturalı maliyet çıkarsa
20160000-6260000= 13900000 TL kar elde etmiş görünen bir müteahhit resmi satış yaparsa ayakta kalma veya yaşama şansı var mıdır?’’
Konut Sorununa Çözüm
Algoritma uzmanı Ahmet Ömer Soğukoğlu çözüm önerilerinde ‘kredi’ ve ‘konut üretimi’ bağlamında çarpıcı bir öneri sürüyor;
‘’İzah ettiğimiz gibi konut destek kredisinde şayet gerçekten vatandaş düşünülüyor ise gerçekten bu kredileri vermek istiyorlar ise çözüm aslında çok basit.
Daha önce belirttiğimiz gibi Bayındırlık bakanlığı maliyet enflasyonu hesabını yaparak metre kare birim maliyetlerini yayınlamaktadır. İster ekspertiz tutanağı esnasında bayındırlık verileri baz alınarak en azından daha adil ve mantıklı bir maliyet hesabı yapılarak müteahhitlerin dairelere istediği fiyatla arasındaki fark kısmı vergilendirmeye tabi tutabilir. Ya da gene bayındırlık verileri baz alınarak müteahhitlerin toplamış olduğu faturalar maliyet artışları oranında hesaplanıp güncel fiyatları maliyet kabul edilir. Bu sayede satış yapılacağı tarihte bayındırlık verilerine göre maliyet ortaya çıkmış olur. Ama ilk ifadelerimde yer verdiğim gibi amaç o kredileri halka vermek olmadığı kredi şartları okunduğunda ortaya çıkmaktadır. Amaç biz verdik siz alamadınız ya da müteahhitler vergi kaçırmak için bu krediyi size kullandırmadı demek. Her zaman olduğu gibi suçlu dışarda…’’