“Çağa” sözcüğü, Türkmen dilinde “çocuk” anlamına geliyor. Aynı sözcük Altay dilinde gelen yeni yılın adına kutlanan bir bayram adı olarak da kullanılıyor. Altay kültüründe karlı ve boranlı kış günlerinin sona erip güneşli ve neşeli yaz günlerinin başlaması olgusu önemli, anlamlı ve değerli bir gün olarak değerlendirilip kutlanıyor. Yeryüzündeki yaşamın kaynağı olan güneşe olan saygının dile getirilmesi biçimi olan Çağa Bayramı, Şubat’ın sonu ve Mart’ın başı gibi yeni ayın başlaması göz önüne alınarak kutlanıyor. 2023 yılında bu bayram 23 Şubat’a denk geldi. Halk bayramı olmasının yanı sıra resmi bir bayram olarak da kabul edilen bu bayram, doğa ve insanın yenilenmesi, düşüncelerin olumlanıp paklanması, beklenti ve umutların tazelenmesi günü olarak değerlendirilip kutlanıyor.

Altay Cumhuriyetinin köy ve kasabalarında Altay Türklüğü arasındaki kutlamalar, gün doğumunda, yaşuluların doğaya çıkıp doğanın güç ve kudretini düşünüp bilinçlemeleri ile başlıyor. Geleneğe göre kutlamalara katılacak kişilerin temiz olmaları çok önemlidir. Geçen bir yıl içinde evinden bir ölüm olayı yaşamış kişiler bu törenlere katılamaz. Ayrıca, yaşulu kişilerin bilge ve aksakal kişilerden olması gerekiyor. Törenler sırasında bilge ve aksakal yaşulular köylerinde ve kasabalarında yaşayan kişilerin sevinci, erinci ve gönenci için Ulu Tanrı’ya yakarırlar.

Daha sonra köyün ve kasabanın bütün yaşayanları, kutsal ağaçlarına gidip ak, gök ve sarı renkli kurdelalarını bu kutsal ağaca bağlarlar. Ateş yakarlar. Daha sonra büyük ve herkese açık bir sofra kurulup at eti başta olmak üzere bütün yerel yemekler yenilip içecekler içilir. Akşamları da türgenleşik yarışmaları yapılıp müzik ziyafeti çekilir. Kamçı, gür atma, koşma, taş kaldırma, güreş gibi türgenleşik etkinlikler gerçekleştirilir.

Bu yılki kutlama etkinlikleri, başkent Gorno-Altay’daki Tugay Tepesinde saat 7.00’da saygı sunma, günün anlam ve önemini bilinçleme ile başlıyor. Ana kutlama etkinlikleri ise kentteki Lenin Meydanında gerçekleştiriliyor. Burada, kentte yaşayanlar ve yabancı konuklar için tiyatro gösterileri, ulusal oyunlar ve türgenleşik yarışmaları, ulusal yemek ve el ürünleri sergileri, resim ve müzik gösterileri gerçekleştiriliyor. 23-26 Şubat arasında 4 gün sürecek etkinliklerin her bir günü, evrende en çok bulunan hava, su, ateş ve toprak elementlerine özgülenip kutlanıyor.

Başta Altay Türklüğü olmak üzere, bütün Türklüğün Çağa Bayramını kutluyor, yeni yılın Türklük ve insanlık için barış, amanlık, esenlik, sevinç, erinç ve gönenç getirmesini diliyorum.