2021 Zeytin üretimi nisan-mayıs aylarında yaşanan yüksek hava sıcaklıkları nedeniyle çiçeklenme döneminde olumsuz etkilendi. Tahminlere göre geçen sezon 1 milyon 532 bin ton olan zeytin rekoltesi 2020-2021 sezonunda 1 milyon 316 bin ton olacağı öngörülüyor.
Türkiye’de 180 milyon olan zeytin ağacı varlığına rağmen kuraklık ve yüksek sıcaklarla birlikte doğru alan dikim yapılmaması da üretimini düşürdüğü belirtiliyor.
Geçen yıl 2020-2021 sezonunda zeytinyağı üretimi 172 bin 813 ton civarındaydı, geçen seneye göre dane zeytin üretimi 215 bin 651 ton, zeytinyağı üretimi ise 51 bin 780 ton daha az olacağı tahmin ediliyor. Buna göre Türkiye’nin zeytin üretiminde son 11 sezonun, zeytinyağı üretiminin de buna bağlı olarak son 7 yılın en düşük seviyelerinde gerçekleşmeleri bekleniyor.
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi’nin koordinatörlüğünde yapılan çalışmada Türkiye’de toplam ağaç varlığının yüzde 97’sine sahip 17 ilin verileri incelendi. Bu veriler arasındaki İzmir’de 17 milyon 364 bin meyve veren ağaçta ortalama verimin 7 kilodan 5.5’e düştüğü, rekoltenin 94 bin 875 tona gerilediği bilgisine yer verildi. Türkiye’de en çok üretimin olduğu 17 il dışında 23 ilde daha zeytin ağacı bulunuyor.
Türkiye, en çok zeytinyağı üreten ülkeler arasında en az zeytinyağını tüketiyor!..
Pandemi sürecinde sağlıklı beslenmenin önemi daha da iyi anlaşıldığı için dünya genelinde özellikle Avrupa ve ABD gibi gelişmiş ekonomilerde hane içi zeytin ve zeytinyağı tüketiminde artış söz konusu. Ancak Türkiye, zeytinyağı üreten ülkeler arasında kişi başına en az zeytinyağı tüketen ülke konumunda.
Ülkemizde zeytinyağı tüketimi kişi başına tüketim 2 kg’ın altında kalıyor..
Üretici ülkelerden Yunanistan, İtalya, İspanya’da kişi başı 15 kg’ın üzerinde tüketim yapılmakta.
Zeytin ve zeytinyağı üretiminde hedeflerin yükseltilmesi için en başta Tarım ve Orman Bakanlığı öncülüğünde yaşlı zeytin ağaçlarının tıraşlanması (gençleştirilmesi) ile toplum sağlığında zeytinyağının önemine ilişkin bilgilendirici tavsiyelerin arttırılması gerekiyor.
Ayrıca Zeytinciliğin üretim bölgelerinin hava ve toprak şartları ile uyumlu, bölgelere adaptasyonunu tamamlamış çeşitlerden (örneğin; Akhisar-Uslu, Aydın-Memecik, Bursa-Gemlik gibi) dikim yapılmasının desteklenmesi gerekmekte. İhtiyaç duyulan ürünlerin, özellikle Tekir(Eşek), Domat, Memecik gibi iri taneli zeytin çeşitlerinin dikim ve üretiminin teşvik edilmesi gerekiyor.
Sulama konusunda da destek bekleniyor; çünkü zeytin genel olarak fakir toprakların meyvesidir ve ülkemizde kıraç topraklarda yetişen zeytin ağaçlarının büyük bir kısmı sulama altyapısından yoksun. Bu bakımdan damla sulama sistemleri, derin kuyu açılması ve elektrik harcamaları konularında Bakanlıklarının acil desteğine ihtiyaç duyuluyor.