Fransa’nın Hint-Pasifik’teki özerk bölgesi Yeni Kaledonya’da bağımsızlık yanlılarının protestoları sürüyor; başkent Nouméa’da gerginlik yüksek seviyede. Halk reform adı altında Fransız etkisinin kurumlara etki ve yönetime ortak çıkacağı yeni anayasanın ‘reform’ olarak sunulmasına karşı çıkıyor.
Fransa’ nın sömürgesi durumundaki bölge 1950’li, 60’lı yıllarda başlayan dekolonizasyon sürecinde de bağımsızlığını elde etmeye çalıştı ama İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, 1954-1957 yılları arasında Sosyalist Parti iktidarı sömürgelerdeki bağımsızlık savaşlarını kanla bastırma görevini yerine getirdi.
Bugün de halk haftalardır adadaki 25 binden fazla Fransız’ın seçimlerde oy kullanmasının yolunu açacak anayasa değişikliği tasarısını protesto ediyor. Öte yandan Fransız hükümetinde Pasifik bölgesindeki bazı bölgelerin devlet kontrolünden çıktığı tedirginliği yaşanıyor.
Olağanüstü hâl 28 Mayıs Salı günü kaldırıldı. Ancak Yüksek Komisyon pazartesi günü öğleden sonra yaptığı açıklamada, Yeni Kaledonya’nın tamamında sokağa çıkma yasağının devam ettiğini duyurdu. Silah taşıma ve nakletme, bir araya gelme ve alkol satışı yasağı da yürürlükte kalmaya devam ediyor. Fransa adaya 480 özel jandarma birliği daha gönderiyor.
Yeni Kaledonya dünya nikel rezervinin yüzde 10’undan fazlasına sahip
Yeni Kaledonya Pasifik Okyanusu’nda yer alan bir ada bölgesi; Paris’ten 16559 km uzaklıkta ancak Fransa adada 171 yıldır siyasal etkinliğini sürdürüyor; özellikle nikel başta olmak üzere yeraltı zenginliklerinin çıkarılmasında ayrıcalıklara sahip. Yeni Kaledonya dünya nikel rezervinin yüzde 10’undan fazlasına sahip. Ancak halkın yaşam şartları çok fakir.
Avustralya-Fiji arasındaki takımadalarında yer alan bu bölge uzun yıllardır Fransız sömürgesi altında.
Fransız hükümeti bu bölgede etkinliğini siyasal anlamda daha da arttırmak isterken, bu kez Yeni Kaledonya’da bağımsızlık yanlıları Fransız hükümetinin ‘anayasal reform’ girişimine karşı çıkıyor. Protestolar giderek şiddet olaylarına dönüşünce polis ve jandarma sayısı arttırıldı. Ancak başkent Nouméa’da hâlâ çatışma ve gergin bölgelerin olduğu ifade edildi.