Meme kanseri, meme dokusunu oluşturan hücre gruplarından birinin değişime uğraması ve kontrolsüz olarak çoğalması nedeniyle oluşan tümör sonucu ortaya çıkan bir hastalık olarak kabul ediliyor. Erken tanıda hastalığın tedavi edilme şansı çok yüksek olduğu biliniyor.
Ancak pandeminin ilk döneminde meme kanseri tarama merkezleri birçok ülkede çalışmalarını askıya aldı. Bu nedenle de erken tanı oranları tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de düştü.
sigortacigazetesi.com.tr sayfasında Esra Nur Mocu’ nun haberinde bazı hastaların Covid-19 korkusu ile ‘ele gelen sertlik’ gibi ciddi kanser bulgularına rağmen hastanelere ve görüntüleme merkezlerine başvurmaktan kaçındığı vurgulandı.
Pandemi’de 6 aylık mamografi taramalarında yüzde 70-75 oranında azalma oldu!
Bu durum da tanı ve tedavi sürecinde gecikmelere neden oldu. Nitekim geçtiğimiz 6 aylık pandemi süresince mamografi taramalarında yüzde 70-75 oranında bir azalma meydana geldi. Radyoloji Uzmanı & Meme Radyolojisi Prof. Dr. Levent Çelik, konunun ciddi boyutlara ulaşmadan ele alınması gerektiğinin altını çizdi.
Prof. Dr. Levent Çelik, “Bu durma neticesinde 10 yıl boyunca meme kanserinden ölümlerin yüz binde 2 ila 2,4 arasında artıracağına dair bir araştırma olan Hollanda çalışması, 12. Avrupa Meme Kanseri kongresinde sunuldu. Ayrıca pandemiye bağlı tarama ve tanı gecikmeleri nedeniyle ABD’de önümüzdeki 10 yıl da meme kanserinden ölümlerin 10.000 kişi artacağı hesaplanmakta. Covid-19’un bulgularının ve bulaşının öğrenilmesi ile gerekli önlemlerle artık tarama merkezleri çalışmaya başladı ve hastaların tarama talebi ile merkezlere başvurumu başladı. Zamanında taramaya koronavirüs korkusu veya sistemin durması nedeniyle baş vurmayanların meme kanseri taramaları için merkezlere baş vurmasını öneriyoruz” dedi.
‘Tüm kadınlara meme kanseri taraması önerilmektedir.’
Meme kanseri ile ilgili rakamsal detayları da açıklayan Prof. Dr. Levent Çelik, ” Türkiye’de meme kanserinin yüzde 47 si 50 yaş ve altındaki kadınlarda görülmektedir. Bu nedenle Sağlık Bakanlığı da Türkiye’de mamografi taramanın başlangıç yaşını 40 yaş olarak tespit etmiş durumda. Bir meme kanseri elle yakalandığında 15-17 milimetre çapta olmakta ve bu boyuta 8-10 yılda gelmektedir. Bugünkü teknolojide tarama testleri ile bir meme kanseri ele gelmeden 3-4 yıl önce yakalanabilmektedir. Kadın olmak meme kanseri için en önemli risktir. O yüzden tüm kadınlara meme kanseri taraması önerilmektedir. Her 7-8 kadından biri hayatının bir döneminde kendi vücudunda meme kanseri ile karşılaşmaktadır. Birinci derece akrabasında meme kanseri olan bir kadının ise meme kanseri ile tanışma ihtimali yüzde 20’lere çıkmaktadır. Bu noktada erken teşhis için en temel yöntem kadınlarımızın 40 yaşından sonra düzenli olarak tarama mamografilerini çektirmeleridir. Ayrıca yüksek riskli hastalara hesaplanan risk durumuna göre mamografiye ilave meme MR’ı ile de belli sıklıklarla meme kanseri taraması yapılmalıdır.”
Erken teşhiste cihazların teknolojisinin, kalibrasyonun, bakım tutumlarının çok önemli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Levent Çelik, “Hastalarımızın meme kontrollerini yaparken kullanılan mamografi cihazları da çok önemli. Özellikle erken teşhis için zaman oldukça kıymetli. Dolayısıyla tomosentez fonksiyonuna sahip mamografi cihazları diğer cihazlara göre tanıyı erken koyma şansımızı yüzde 20-25 artırıyor.” dedi.