BM verilerine göre 119 ülke arasında nüfusun en zengin %1’lik kesiminin ülkesindeki toplam gelirin en büyük oranına sahip olduğu 4. ülke Türkiye. Türkiye’de %1’lik kesim toplam gelirin %23.4’üne sahip.

Türkiye’deki en zengin %20’lik kesim toplam gelirin %46’sına sahipken, en fakir %20’lik kesim sadece %6’sına sahip. Toplam gelirin neredeyse yarısı %20’lik kesimin elinde. 

Türkiye’de ekonomik eşitsizlik toplumsal kriz riski taşıyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)verilerine göre ise 2019 yılına ilişkin Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırmasına göre en yüksek gelire sahip yüzde 20’lik grubun toplam gelirden aldığı pay bir önceki yıla göre 1,3 puan azalarak yüzde 46,3’e düşerken, en düşük gelire sahip yüzde 20’lik grubun aldığı pay 0,1 puan artarak yüzde 6,2’ye yükseldi.

En yüksek gelire sahip yüzde 20’lik grup ekonomiden, en düşük gelire sahip yüzde 20’lik grubun 7.4 katı pay aldı.

Maddi yoksunluk oranı yüzde 26,3

Finansal sıkıntıda olma durumunu ifade eden maddi yoksunluk; çamaşır makinasi, renkli televizyon, telefon ve otomobil sahipliği ile ekonomik olarak beklenmedik harcamaları yapabilme, evden uzakta bir haftalık tatil masrafını karşılayabilme, kira, konut kredisi ve faizli borçları ödeyebilme, iki günde bir et, tavuk, balık içeren yemek yiyebilme ve evin ısınma ihtiyacını karşılayabilme durumu ile ilgili hanehalklarının algılarını yansıtıyor.

Burada belirtilen dokuz maddenin en az dördünü karşılayamayanların oranı olarak tanımlanan ciddi maddi yoksunluk oranı 2018’de yüzde 26,5 iken 2019’da 0,2 puan azalarak yüzde 26,3 olarak gerçekleşti.

Borçları olanların oranı yüzde 71

Geçen yıla göre nüfusun konut alımı ve konut masrafları dışında borç veya taksit ödemeleri 0,7 puan artarak yüzde 71,1 oldu. Nüfusun yüzde 9,6’sına bu ödemeler yük getirmezken yüzde 19’una çok yük getirdi. Hanelerin yüzde 58,7’si evden uzakta bir haftalık tatil masraflarını, yüzde 33,6’sı iki günde bir et, tavuk ya da balık içeren yemek masrafını, yüzde 29,7’si beklenmedik harcamaları, yüzde 19,2’si evin ısınma ihtiyacını, yüzde 56,6’sı eskimiş mobilyaların yenilenmesini ekonomik olarak karşılayamadığını beyan etti.

En düşük gelir Mardin, Batman, Şırnak, Siirt’te

Ayrıca aynı araştırmanın bölgesel sonuçlarına göre yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri en yüksek olduğu bölge, 40 bin 749 TL ile İstanbul bölgesi oldu. İstanbul’u, 32 bin 384 TL ile Batı Anadolu bölgesi ve 30 bin 337 TL ile Ege bölgesi izledi.

En düşük ise 13 bin 441 TL ile Mardin, Batman, Şırnak, Siirt bölgesinde gerçekleşti.