Türkiye’de ekonomik sıkıntılar nedeniyle iki yıl üst üste işlenmeyen çiftçilerin tarım arazileri devlet tarafından kiraya verilecek.
Hükûmet uyguladığı ekonomi politikasıyla hem çiftçinin üretimini olumsuz etkilerken, öte yandan işlenmemiş tarım arazilerinin kiralanması için yönetmelik çıkardı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Tarım ve Orman Bakanlığı gibi resmi kurumlar tarafından yayınlanan verilere göre, işlenmeyen tarım arazilerinin miktarı, toplam tarım arazilerinin yaklaşık %10-15’ini bulabilir. Bu oran, Türkiye’de tarım arazilerinin toplam büyüklüğünün yaklaşık 23-24 milyon hektar olduğunu düşündüğümüzde, 2,3 ila 3,6 milyon hektar arasında bir büyüklüğe tekabül edebilir.
Türkiye’de işlenmeyen tarım arazilerinin ekonomiye maliyeti rakamsal olarak net olmamakla birlikte gıda üretimindeki azalma, ithalata olan bağımlılığın artması ve tarımsal ihracat potansiyelinin düşmesi gibi sonuçları doğuruyor. Bu durum, tarımsal ürün fiyatlarının yükselmesine, kırsal kesimde işsizliğin artmasına ve genel olarak ekonomik büyümenin yavaşlamasına neden oluyor.
Ancak Hal Kanunu diye bilinen ”Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun” başta olmak üzere kooperatifleşme ve planlama sorunları yanında özellikle girdi maliyetlerinin yüksekliği nedeniyle işlenmemiş toprağı kiralayacak olanın nasıl bir avantaj ile mahsul üreteceği henüz netlik kazanmadı.
Çiftçinin sorunları ortada dururken araziyi kiralayacak olan rençber artı ne kazanacak?
Öte yandan bu arazilerin işlenmemesinin temel sebepleri arasında kırsaldan kente göç, miras yoluyla arazilerin bölünmesi, iklim değişikliği, su kıtlığı ve tarım sektörüne yapılan yatırımların yetersizliği yer almaktadır.
Özet olarak işlenmeyen tarım arazilerinin nedenlerini şöyle sıralanabilir:
Sebepler:
1-Göç ve Kırsal Nüfusun Azalması:
Türkiye’de kırsal alanlardan büyük şehirlere göç, tarım arazilerinin işlenmemesine yol açan en önemli nedenlerden biridir. Genç nüfusun kırsal alanları terk etmesiyle birlikte, tarımsal üretim için yeterli işgücü bulunamamakta, bu da arazilerin atıl kalmasına neden olmaktadır.
2-Veraset ve Mülkiyet Sorunları:
Tarım arazilerinin miras yoluyla bölünmesi ve küçük parçalara ayrılması, arazilerin etkin şekilde işletilmesini zorlaştırmaktadır. Aynı zamanda, mülkiyet hakları üzerindeki belirsizlikler, arazilerin tarımsal faaliyetlerde kullanılmasını engellemektedir.
3-Yatırım Eksikliği ve Destek Yetersizliği:
Tarım sektörüne yapılan yatırımların yetersizliği, çiftçilerin modern tarım tekniklerini kullanmasını engellemekte, bu da verimliliği düşürerek tarım arazilerinin atıl kalmasına yol açmaktadır. Ayrıca, devletin sağladığı destek ve teşviklerin yetersiz olması, çiftçileri tarımdan uzaklaştırmaktadır.
4-İklim Değişikliği ve Su Kaynaklarının Azalması:
İklim değişikliği, tarım arazilerinin verimliliğini olumsuz yönde etkileyerek, bazı bölgelerde tarımsal faaliyetlerin durmasına neden olmaktadır. Özellikle su kaynaklarının azalması, sulama imkânlarının sınırlı olması, tarım arazilerinin işlenememesine yol açan önemli bir faktördür.
5-Kentleşme ve Sanayileşme:
Tarım arazilerinin imara açılması, sanayi tesisleri ve yerleşim yerlerinin genişlemesi nedeniyle birçok verimli tarım arazisi yok edilmekte; bu durum, tarım arazilerinin azalmasına ve işlenememesine neden olmaktadır.