Halkçı ve sosyal belediyecilik anlayışında yeni bir paradigma etkisi oluşturan ve partili partisiz herkes tarafından çok sevilen Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Ferdi Zeyrek’in talihsiz bir şekilde kaybedişimizin üzerinden 2 ay geçti. Bu 2 aylık süreçte lider profilindeki bir siyasetçinin ve başarılı bir Belediye Başkanı’nın 14 ayda nasıl gönülleri fethettiğini, vefat ettiğinde ise sadece yaşadığı ve Başkanlığını yaptığı Manisa ile sınırlı kalmayarak tüm yurt genelinde hatta Dünya’da nasıl bir yankı uyandırdığına şahit olduk.
Sanayi Devrimi’nden bu yana kentler hiç kuşkusuz ister toplumsal, ister ekonomik ve kültürel olsun yaşamın merkezleri ve üsleri haline gelmiştir. Teknoloji, küreselleşme ve modernleşmenin etkileriyle çok büyük etkileşim ve değişimlere uğramışlardır. Türkiye örneğinden yola çıkacak olursak 1980’lerden itibaren hız kazanan ve 2012 tarihinden 6360 sayılı Büyükşehir Kanunu’yla yeni bir boyut kazanan büyükşehirleşme kentlerin idari, sosyo-ekonomik ve hizmet anlayışının değişiminde yeni ve sürdürülebilirlik anlayışını hakim kılmıştır. Yeniden düzenlenen Büyükşehir Kanunu’yla Manisa 2014 yılında Büyükşehir statüsüne kavuşarak her alanda daha da geniş bir yönetim ve sorumluluk anlayışına sahip olmuştur.
Yerel yönetimler bulundukları kentlerin sadece yönetim kademesindeki belirgin ve yetkili merciler olmanın dışında aynı zamanda o kentin beklentilerine karşılık veren, o kentin ve insanlarının yaşam kalitelerini etkileyen ve mevcut ya da bekleyen sorunlara en net ve kısa zamanda çözüme kavuşturabilen temel aktör olmanın sorumluluğu içindedirler. Bu nedenle o kentte yaşayanların oylarıyla yönetim kademesine seçilen Belediye Başkanları ve beraberindeki ekip ve mesai arkadaşları vizyonları, yönetim anlayışları ve uyguladıkları politikalarla kentin geleceğinin şekillenmesinde hayati bir görevi yerine getirmektedirler.
Bu anlamda 2024 yerel seçimlerini sadece oyların sandığa yansıması olarak görmek yeterli değildir. Sandıktan çıkan oylar beraberinde Türkiye’de bazı dinamiklerin kırılmasına yol açarak acaba aynı sonuçlar genel seçimlere de yansır mı, bazı değişim ve dönüşümler yaşanabilir mi sorularını beraberinde getirmiş, halka rağmen değil halktan yana sosyal bir belediyecilik anlayışının egemen bir yaklaşım tarzı olarak görülmesinde önemli bir rol oynamıştır. Bu anlayışın ve bakış açısının yaşandığı iller arasında Manisa gelmektedir. Manisaspor ve Mimarlar Odası başta olmak üzere STK’lardaki başarılı yöneticilik deneyiminden sonra kısa bir süre öncesinde CHP Manisa İl Başkanlığı görevini yine aynı başarıyla yerine getiren Mimar Ferdi Zeyrek milliyetçi ve muhafazakar yapısıyla öne çıkan Manisa’da 3 dönem Manisa Büyükşehir Belediye Başkanlığı yapan Cengiz Ergün’ün karşısında uzak ara bir oy oranıyla Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı seçiliyordu. Sadece seçilmekle kalmıyor aynı zamanda CHP adayı olarak 78 yıl sonra büyük bir zafere adını yazdırıyordu.
Mimar Ferdi Zeyrek’in Manisa Büyükşehir Belediye Başkanlığını kazanması aynı zamanda yeni bir dönemin başlangıcını da müjdeliyordu. Ferdi Zeyrek “Halka rağmen değil halkça ve halkla birlikte” prensibinin de Manisa’da uygulayıcısı olmuş ve modern yerel yönetim anlayışında bir başlangıca imza atarak “Yerel Yönetimlerde Ferdi Zeyrek Anlayışı” adını vereceğimiz bir modeli başlatmıştır. Bunda hiç kuşkusuz Ferdi Zeyrek’in halkla kurduğu güçlü bağın ve kendine özgü çalışmaların büyük bir önemi ve etkisi vardır.
Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Ferdi Zeyrek’in başarılarını, çalışmalarını ve yönetim anlayışını ele aldığım bu makalede Başkan Zeyrek’in yönetim anlayışının temel felsefesini, öncelikli hedef ve politikalarını, bu hedef ve politikaların Manisa örneği üzerinden etkilerini analiz edilmesi amaçlanmaktadır. Çalışma, Başkan Zeyrek’in vizyonunun “sosyal”, “halkçı” ve “başarılı” olma iddialarını somut uygulamalar üzerinden inceleyerek, bu yaklaşımın yerel yönetim literatürüne potansiyel bir “Ferdi Zeyrek Yaklaşımı” olarak nasıl bir katkı sunabileceğini tartışacaktır. Bu inceleme, Manisa örneği üzerinden katılımcı, şeffaf ve insan odaklı bir yerel yönetim modelinin inşasına dair çıkarımlar sunmayı hedeflemektedir.
Makalemin girişini okuyup katkı sunmak, çalışmaya bir anekdot eklemek ve Başkan Ferdi Zeyrek’le ilgili bilinmeyen, anlatılmayan veya bugüne kadar söylenmeyen bir bölüm var ise de tüm bunların bölümler halinde yer vereceğim yazımın içeriğinde yer bulmasının Başkan Ferdi Zeyrek’i sevenler açısından mutluluk oluşturacağına inanıyorum. Tüm bu içerikleri etik, ilke ve ahlak kurallarına bağlı kalarak memnuniyetle yer vereceğimi de belirtmek isterim.
İletişim;
Hakan Özen
ozenmedya@gmail.com
0.534.6787068
Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Gazetecilik Anabilim Dalı
Tezli Yüksek Lisans Öğrencisi